Historia

Nie bez dumy możemy odnotować, iż początki kozienickiego muzealnictwa wpisują się w poczet pierwszych przedsięwzięć podejmowanych w tym zakresie w Polsce. Idąc tropem historyków, jako pewną datę możemy uznać rok 1777, w którym wzniesiona w naszym mieście rezydencja

Stanisława Augusta Poniatowskiego była już gotowa do zamieszkania, zaś istotny element jej wyposażenia stanowiły bogate zbiory sztuki oraz cenny księgozbiór. Pomimo, iż miały one charakter prywatny, należy wziąć pod uwagę, iż w całej Europie właśnie takie kolekcje należące do światłych i zamożnych mecenasów, dały początek ogólnodostępnym muzeom. Splot tragicznych wydarzeń dziejowych spowodował, że los nie obszedł się z nimi łaskawie – zostały rozgrabione i rozproszone. Dwa fakty są jednak niezaprzeczalne – zgodnie z wolą króla jego kolekcja miała być, przechodząc na własność Państwa Polskiego, oddana „ku pospolitej potrzebie", zaś kozienicka instytucja muzealna przez wszystkie okresy swego istnienia pozostaje związana wciąż z tym samym miejscem.

Próbę odrodzenia muzeum w Kozienicach podjęto w latach 30-tych XX wieku. Wtedy właśnie, w pomieszczeniach byłego pałacu Stanisława Augusta Poniatowskiego wygospodarowano dwie izby, w których prezentowano okazy głównie z zakresu zdobnictwa i sztuki ludowej obszaru Puszczy Kozienickiej. Zbiory te, podobnie jak i pałac, zostały spalone w trakcie II wojny światowej. Kontynuację idei muzealnych przyniósł dopiero rok 1970, kiedy to Towarzystwo Miłośników Ziemi Kozienickiej utworzyło społeczną placówkę muzealną. Obecnie Muzeum Regionalne jest placówką samorządu miasta i gminy Kozienice. Siedzibą instytucji jest oficyna pałacowa - ocalały fragment zespołu pałacowego zbudowanego w latach 1775-1781. Obecny jej wygląd, utrzymany w stylu renesansu francuskiego - nadał budynkom pałacowym Franciszek Arveuf w czasie przebudowy w latach 1896-1900.